Johnny Hayes. Człowiek, który podbił Londyn

Na początku XX wieku maraton dopiero raczkował. Ewoluował dystans, a kobiet na trasie nie było w ogóle. Jednak zawsze bieg maratoński, nawet ten początkujący, był szczególną ozdobą Igrzysk Olimpijskich.

W piątek, 24 lipca 1908 roku maratończyków ugościł Londyn. To właśnie wtedy oficjalnie wydłużono dystans biegu do 42 kilometrów i 195 metrów (wcześniej była równa „40”). Zawody wygrał Johnny Hayes, Amerykanin irlandzkiego pochodzenia. Nie było to jednak takie oczywiste, ponieważ mieszkający na co dzień w Nowym Jorku sportowiec przybiegł na metę drugi. Szybciej finiszował Włoch, Dorando Pietri. Sęk w tym, że Europejczykowi pomagali na ostatnich metrach sędziowie, za co zawodnik został zdyskwalifikowany. Dorando był wyczerpany, słaniał się na nogach, nie bardzo wiedział, gdzie znajduje się meta. Gazeta „New York Times” napisała następnego dnia, że Pietri trzy razy upadł i wyglądał jak pijany. Litościwi arbitrzy podali mu pomocne dłonie, ale owa pomoc była niezgodna z regulaminem. Złożony przez Amerykanów protest rozpatrzono pozytywnie i dlatego zwycięzcą olimpijskiego maratonu w Londynie został Hayes. Czas uzyskany przez złotego medalistę wyniósł 2:55:18 i, co zrozumiałe, był to pierwszy rekord na nowym dystansie. Co ciekawe, Światowa Federacja Lekkiej Atletyki dopiero w 1921 roku zatwierdziła znaną nam dziś odległość. Do tego czasu żonglowano długością maratonów na świecie.

Młodziutki, drobny Hayes nie pojawił się w Londynie znikąd. Był między innymi piąty, trzeci i drugi w Maratonie Bostońskim (lata 1906-1908). Wygrał też pierwszy w dziejach Yonkers Marathon w Nowym Jorku (1907). Kiedy skończył z zawodowym bieganiem, zatrudniono go w roli trenera. W 1912 roku przygotowywał biegaczy do Igrzysk Olimpijskich w Sztokholmie. Później zmienił profesję i pracował w Nowym Jorku jako robotnik przy budowie metra. Po pewnym czasie zaczął uczyć w szkole wychowania fizycznego, aż wreszcie zajął się dystrybucją żywności.

Zanim jednak Hayes poświęcił się branży spożywczej i budowaniu podziemnego pociągu, zmierzył się jeszcze z Dorando Pietrim w dwóch imprezach komercyjnych. Najpierw w listopadzie 1908 roku, wewnątrz nowojorskiej Madison Square Garden obaj panowie ścigali się na 260 okrążeń wytyczonej tam bieżni. Rewanż nastąpił w marcu kolejnego roku. W obu przypadkach szybszy był Włoch.

Johnny Hayes zmarł w 1965 roku, w wieku 79 lat. Pomnik Johna można dziś znaleźć w Nenagh, niewielkiej irlandzkiej miejscowości, skąd pochodzili jego rodzice.

Zdjęcia: www.kofc.org, www.runningpast.com