Maraton na Igrzyskach… ale nie Olimpijskich
Konkretnie na Igrzyskach Wspólnoty Narodów. Wiedzieliście o nich? W Polsce o tych zawodach, rozgrywanych – podobnie jak Igrzyska Olimpijskie – w cyklu czteroletnim, mówi się wyjątkowo rzadko. Powód jest oczywisty: brak naszych rodaków na listach startowych. Impreza jest bowiem adresowana do krajów, które niemal w komplecie należą do Wspólnoty Narodów, zwanej niegdyś Wspólnotą Brytyjską. Uogólniając – większość tych państw była dawniej częścią brytyjskiego imperium kolonialnego, a dzisiaj łączą je wspólna kultura, język i historia. A także Igrzyska.
Po raz pierwszy zawody odbyły się w 1930 roku w kanadyjskim mieście Hamilton. Już wówczas w programie lekkoatletycznym ujęto bieg maratoński. I tak jest do dzisiaj, choć kobiety zaczęły swoje zmagania na tym dystansie dopiero 56 lat później.
Panteon zwycięzców tworzą w większości nazwiska dość anonimowe dla fascynatów lekkiej atletyki w Polsce, niemniej warto im się przyjrzeć. A także uzyskanym przez nich rezultatom. Trudno tu mówić o osiągnięciach na poziomie najszybszych współcześnie biegaczy z Etiopii bądź Kenii, ale źle byłoby nie docenić wyników Anglika Rona Hilla w 1970 roku (2:09:28) i jego rodaka, Iana Thompsona z 1974 roku (2:09:12). Ówczesny rekord świata, który dzierżył Australijczyk Derek Clayton, wynosił 2:08:33, a więc był tylko nieznacznie lepszy.
Przed trzema laty drugi tytuł z rzędu wywalczył rodak Claytona, Michael Shelley, choć tym razem dopisało mu szczęście. Niedaleko przed metą upadł na asfalt prowadzący Callum Hawkins, który nie wytrzymał trudów biegu rozgrywanego w dużym upale. Szkot wyścigu nie ukończył, a Shelley zwyciężył w czasie najsłabszym od 20 lat.
Kolejne Igrzyska Wspólnoty Narodów mają się odbyć na przełomie lipca i sierpnia przyszłego roku. Tym razem sportowców przyjmie angielskie Birmingham.
Zwycięzcy biegów maratońskich, organizowanych w ramach Igrzysk Wspólnoty Narodów:
1930 r. (Hamilton, Kanada)
Dunky Wright (Szkocja) 2:43:43
1934 r. (Londyn, Anglia)
Harold Webster (Kanada) 2:40:36
1938 r. (Sydney, Australia)
Johannes Coleman (Związek Południowej Afryki) 2:30:15
1950 r. (Auckland, Nowa Zelandia)
Jack Holden (Anglia) 2:32:57
1954 r. (Vancouver, Kanada)
Joe McGhee (Szkocja) 2:39:36
1958 r. (Cardiff, Walia)
Dave Power (Australia) 2:22:46
1962 r. (Perth, Australia)
Brian Kilby (Anglia) 2:21:17
1966 r. (Kingston, Jamajka)
Jim Alder (Szkocja) 2:22:08
1970 r. (Edynburg, Szkocja)
Ron Hill (Anglia) 2:09:28
1974 r. (Christchurch, Nowa Zelandia)
Ian Thompson (Anglia) 2:09:12
1978 r. (Edmonton, Kanada)
Gidamis Shahanga (Tanzania) 2:15:40
1982 r. (Brisbane, Australia)
Robert de Castella (Australia) 2:09:18
1986 r. (Edynburg, Szkocja)
Robert de Castella (Australia) 2:10:15
Lisa Martin (Australia) 2:26:07
1990 r. (Auckland, Nowa Zelandia)
Douglas Wakiihuri (Kenia) 2:10:27
Lisa Martin (Australia) 2:25:28
1994 r. (Victoria, Kanada)
Steve Moneghetti (Australia) 2:11:49
Carole Rouillard (Kanada) 2:30:41
1998 r. (Kuala Lumpur, Malezja)
Thabiso Moqhali (Lesoto) 2:19:15
Heather Turland (Australia) 2:41:24
2002 r. (Manchester, Anglia)
Francis Naali (Tanzania) 2:11:58
Kerryn McCann (Australia) 2:30:05
2006 r. (Melbourne, Australia)
Samson Ramadhani Nyonyi (Tanzania) 2:11:29
Kerryn McCann (Australia) 2:30:54
2010 r. (New Delhi, Indie)
John Kelai (Kenia) 2:14:35
Irene Jerotich (Kenia) 2:34:32
2014 r. (Glasgow, Szkocja)
Michael Shelley (Australia) 2:11:15
Filomena Cheyech (Kenia) 2:26:45
2018 r. (Gold Coast, Australia)
Michael Shelley (Australia) 2:16:46
Helalia Johannes (Namibia) 2:32:40
Na zdjęciu: Robert de Castella (Australia, z prawej), dwukrotny zwycięzca maratonu na Igrzyskach Wspólnoty Narodów (www.mybestruns.com)